Foot and Ankle Injuries Related to Rock Climbing

Voor u gelezen en samengevat

Foot and Ankle Injuries Related to Rock Climbing
The Role of Footwear
Ron B. Killian, Gordon S. Nishimoto, Jeffrey C. Page
Journal of the American Podiatric Medical Association, Vol.88, Aug1998

Voor u gelezen en samengevat door Sandrine Clinckemaillie

Verduidelijking over de podologische termen:

• Hallux = grote teen
• Digiti = tenen
• Supinatie = drievlaksbeweging: plantair flectie, inversie en adductie
• Pronatie = drievlaksbeweging: dorsaal flectie, eversie en abductie
• MTP = metatarsophlangeaal (gewricht tussen de metatasalen en de tenen)
• PIP = proximaal interphalangeaal (= eerste gewricht in teen)
• DIP = distaal interphalangeaal (laatste gewricht in teen)

Inleiding

In deze studie gaat men de relatie na tussen voet en enkel blessures en het dragen van klimschoenen die enkele maten kleiner zijn dan de dagelijkse schoen. (fig.1)
Door het dragen van een te kleine klimschoen wordt de voet in een gesupineerde, stabiele positie gehouden en het dunne rubber van de klimschoen laat een verhoogde proprioceptieve gevoeligheid toe. (= klimprestaties  bevorderen)

Hypothese: Door de veranderde anatomische positie van de voet door het dragen van kleine klimschoenen wordt de voet onderheven aan abnormale externe en interne krachten en dus meer kans op neurologische, musculoskeletale en dermatologische pathologiën.

Methode

Via een enquete bij 100 aktieve klimmers tijdens een competitie in Salt Lake City (1995) werden algemene vragen gesteld over aantal jaren aktief klimmen, niveau, frequentie.
Specifieke vragen over verstuikingen, fracturen, gevoelloosheid, tintelingen, nagelproblemen...

De data werd geanalyseerd met StatView software

Resultaten

81% van de ondervraagden klaagt van voetpijn of discomfort waarvan
· 89% Pijn in tenen en hallux
· Nagels(70%)
· Inversietrauma (24%)
· Hielpijn of pijn in mediaal gewelf (15%)
· fracturen (2%)
57% koopt zijn klimschoenen 1 tot 2 maten kleiner dan zijn dagelijkse schoenen.
65% heeft ooit tintelingen of gevoelloosheid ervaren tijdens of na het dragen van klimschoenen.
Er is een grote correlatie gevonden tussen het dragen van kleinere schoenen en tintelingen.

Discussie

Klimschoen en functie

De teenbox is hard, stevig, niet elastisch.
Het rubber van de zool en teenbox zorgt voor verhoogde frictie tussen schoen en rots.
Klimmen met een kleinere schoenmaat heeft een dramatish effect op de biomechanische positie van de voet.
Om in de kleinere schoen te geraken wordt de voet verplicht om kleiner te worden, dit gebeurt door supinatie van de voet en contractie van de digiti.
Tijdens het klimmen wordt de voorvoet op 2 manieren belast: frontpointing en edging.

Frontpointing (fig3a): de voet wordt loodrecht tov de rots geplaatst om op smalle richels te kunnen staan.
De grondreactiekracht (GRF) komt in het distale gedeelte van de digiti binnen en resulteert in extensie van de metatarsophalangeale gewrichten (MTP)
en flexie van de proximale interphalangeale gewrichten (PIP).

Door de dorsiflexie van de PIP gewrichten gaan de metakoppen plantair flecteren waardoor de facia plantaris op rek wordt gebracht.
Hicks(1954) beschrijft dit als het windlass mechanisme: extensie van de hallux in het MTP gewricht  geeft de volgende effecten
1) verhoging van het mediaal gewelf.
2) geïnverteerde positie van het posterieure deel van de voet (supinatie)
3) externe rotatie van het onderbeen.
4) opspannen van de aponeurosis plantaris
Phillips en Phillips (1983) demonstreerden dat wanneer het STG supineert, de maximale geproneerde positie van het MTG beweegt in de richting van supinatie. Hoe meer het STG gesupineerd is, hoe minder beweging in de richting van pronatie in het MTG.
Dus in een klimschoen waar de voet in een gesupineerde positie zit, is de voorvoet gestabiliseerd tov de achtervoet en gaat dan functioneren als een rigide hefboom.

Edging (fig3b): het onderbeen wordt extern geroteerd, het plantair, mediaal deel van MTP 1 en hallux wordt belast.
De GRF komt binnen onder metakop 1, de facia plantaris komt onder spanning wat weer resulteert in supinatie van de voet (en de voet kan weer functioneren als een rigide hefboom).

Enkel trauma en fracturen

Dit kwam bij 24% van de ondervraagden voor. Uit data analyse bleek dit meer voor te komen bij boulderen en sportklimmen dan in andere vormen van klimmen. Dit omdat inversietrauma?s meer optreden tijdens vallen. In een val bij boulderen komt de voet eerst tegen de grond en doordat de voet in een supinatie positie in de schoen zit, heeft deze meer kans op laterale inversie trauma?s.
De gesupineerde positie van de voet is een voordeel tijdens het klimmen maar een groot nadeel voor het opvangen van een val. GRF en lichaamsgewicht op een gesupineerde voet veroorzaken een moment dat de peroneus longus en brevis niet kunnen overwinnen met het scheuren van de laterale ligamenten tot gevolg.
Bij een val tijdens sportklimmen gaat men voor impact tegen de rots de voet dorsaal flecteren. Door inklemming van de nek van de talus tegen de tibia kunnen capsulaire en ligamentaire structuren scheuren.Heeft men echter de tijd niet meer om de voet dorsaal te flecteren tot loodrecht tegen de rots, gaan de tenen tegen de rots botsen met fracturen en dislocaties tot gevolg.

Weke delen aandoeningen

Door overdruk thv ip gewrichten, dorsum voet en achilles pees.
Bij frontpointing komt bijna het volledige lichaamsgewicht op de hallux terecht, dit geeft een enorme druk tussen schoen en dorsaal op ip gewrichten van de hallux, met als gevolg pijn 5 min  tot 1 uur na uitdoen van de schoenen.
Edging geeft pijn van MTP1 en dorsaal op IP gewrichten. Dit doordat de GRF direkt onder MTP1 komt met de hallux in gefixeerde positie en zo de hallux en digiti?s in de harde teenbox duwen.
Dit kan de hoge incidentie van nagelpijn en gevoeligheid verklaren (70%).
Om het uitslippen uit de schoen te vermijden, worden de schoenen extra hard dicthgebonden. Doordat er heel weinig weke delen dorsaal over de voet lopen kunnen zenuwen, bloedvaten en huid pathologische aangetast worden.
Door de druk van de kleine schoen kan zich een knobbel vormen thv het postero superior aspect van de calcaneus. Dit is een verdikking van de huid en een  onsteking van de retrocalcaneaire bursa gelegen tussen de achillespees en os calcis (= haglund?s disease)

Neurologische aandoeningen

De klimschoen is niet alleen kleiner dan de dagelijkse schoen, maar ook smaller.
(zie RX vergl.) Mediale en laterale druk op de voorvoet geeft verhoogde interne druk op zenuwen, bloedvaten en andere weke delen. Of paresthesie en ichemie een direct gevolg hiervan is, is nog onduidelijk hoe dan ook 65% van de ondervraagden hebben ooit tintelingen en/of verstoorde gevoeligheid ervaren tijdens of na het klimmen.

Conclusie

De biomechanische gevolgen van het dragen van klimschoenen die kleiner zijn dan de dagelijkse schoen werden in deze studie onderzocht.
81 % van de ondervraagden hebben ooit voet en enkel trauma of pijn ervaren. De nagels(70%), digiti?s (55%) en de hallux (34%) zijn de meest pijnlijke plaatsen bij het klimmen.
Inversie trauma was de meest voorkomende traumatische blessure.

95% van de ondervraagden kopen de  klimschoenen smaller dan hun dagelijkse schoen.

Het dragen van een klimschoen die te klein is heeft als biomechanisch gevolg: contractie van de digiti?s, plantair flexie van de metakoppen en supinatie van de voet. Dit geeft de klimmer een mechanisch voordeel maar ook meer kans op blessures, want slechts een heel klein oppervlak van de voet draagt het hele lichaamsgewicht. Bijvoorbeeld bij frontpointing en edging waarbij er veel druk op de digiti?s en metatarsaal 1 komt. Twee technieken die een rigide hefboom creëren en dus de klimmer genoodzaakt is een kleinere klimschoen te dragen wil hij betere klimprestaties neerzetten.

 

Je moet ingelogd zijn om een commentaar toe te voegen
Inloggen
Registreren