Mammut Smart

Exotisch, innovatief of conceptueel?

18 juni 2009,

In het gamma zekerapparaten voor enkel touw worden op het net zowel tubers, blokkerende toestellen als sinds een tijd “locking”-devices beschreven. Wild Country was de eerste om deze tussenoplossing te ontwikkeling en werd daarin gevolgd door andere fabrikanten.

De Mammut Smart is een toestel dat in die reeks thuishoort. Het is een tuber met “slurfje” en door zijn design (b)lokkerend bij een inwerkende kracht veroorzaakt door de klimmer. In de verschillende fora wordt veel gesproken over dit toestel als fantastisch en goed werkend. Het wordt zelfs de goedkope en lichtere vervanger van de grigri genoemd...

Belangrijk is dat dit toestel GEEN zelfblokkerend toestel is en dus moeilijk vergeleken kan worden met een grigri. Wie het gebruik van een grigri, met zijn beperkingen, kent, ziet al snel dat de Mammut Smart wat veiligheid betreft tekort komt. Locking is niet hetzelfde als blocking.

Toprope klimmen

In Klimax I testte ik het toprope zekeren. Op het internet is een filmpje te bekijken hoe met het toestelletje gezekerd moet worden. Ikzelf had thuis eerst de handleiding doorgenomen, maar was er toch nog in geslaagd eerste de Smart verkeerd in te leggen. Ik had de musketon niet in het apparaat gestoken, maar eronder. Dit was wat locking betreft niet al te slim. Goed kijken en juist inleggen van het touw en musketon is de boodschap. Na deze kleine correctie ging het redelijk vlot. Touw inhalen verloopt gemakkelijk, het toestelletje (b)lokkeert onmiddellijk als de klimmer er gaat inhangen en bij een val werkt het ook meteen. Het touw wordt logischerwijze bij het inhalen steeds over het hefboompje geleid. Touw inhalen verloopt zeer vlot.
Het toestelletje knijpt onmiddellijk het touw af en blijft bij inwerken van het gewicht van de klimmer ge(b)lokkeerd. Laten zakken is een ander paar mouwen. Hoe zwaarder de klimmer, hoe meer kracht er op het hefboompje geleverd moet worden. Dat je het hefboompje van je weg moet trekken vergt biomechanisch inefficiënte krachten. En vanaf een klimmer van +80 kg moet ik zelfs al behoorlijk wat kracht zetten. Teveel om goed te zijn… Hoe dunner de touwdiameter, hoe soepeler het touw, hoe meer moeite men moet doen om het touw vlot te laten vieren.

Voorklimmen

Toen ik het bovenhaalde in Klimax II begon mijn voorklimmer te zweten. Hij had niet onmiddellijk vertrouwen in het toestelletje. Onterecht zou blijken toen hij halverwege de route eruit ging. Het toestelletje (b)lokkeerde meteen en ik moest zelfs geen moeite doen om het (b)lokkerend mechanisme te doen optreden. Op enkele fora werd dynamisch doorslippen van ongeveer 1m vermeld bij een voorklimmersval, dit heb ik nooit ondervonden, noch de 10cm die ik op andere testsites terugvond. Bij herhaalde tests klemde de musketon het touw onmiddellijk af in het toestel, zo snel zelfs dat er van een dynamische val geen sprake was. Tegenover een tuber kan je dus geen touw extra laten dooslippen.

Het uitgeven van het touw verloopt zwaar en je moet zelfs het hendeltje naar voren trekken. Persoonlijk vind ik dit naar veiligheid toe niet ideaal, maar ik zie geen andere manier om vlot touw uit te geven. Hierdoor moet je steeds korte stukjes touw uitgeven en het remtouw constant goed blijven fixeren, wil het enigszins veilig blijven. Als ik dan even mag vergelijken met de grigri, de “Gaswerk”-methode laat veel gemakkelijker en vlotter touw uitgeven en blijft 100% veilig mits correct uitgevoerd. Om een val dynamisch te maken moet je dus vanuit je eigen positie tov de wand meebewegen.

De verschillende keren dat ik de Mammut Smart gebruikt had in klimax I en II deden me besluiten het niet verder op de rotsen uit te proberen.

Samenvatting:

Ik denk dat de Mammut Smart conceptueel goed in elkaar steekt. Het is zeer licht, vlot in toprope te gebruiken bij inhalen van het touw en (b)lokkerend als er krachten op inwerken. Tegenover een tuber moet je dus niet meer constant krampachtig blijven fixeren.
Het blijft een toestelletje dat op de grens ligt tussen dynamische zekeringstoestellen zonder blokkering en statische zekeringstoestellen die zelfblokkerend zijn. Ookal worden op verschillende fora dynamische zekeringen besproken, ikzelf heb het niet ondervonden. Het laten vieren echter van touw lijkt me iets te zwaar.
Om een voorklimmer te zekeren (b)lokkeert het m.i. te snel waardoor je net als bij een zelfblokkerend toestel de val als zekeraar door mee te bewegen moet opvangen. Snel touw uitgeven is niet zo eenvoudig als het lijkt maar het is wel bruikbaar voor een groot gamma aan touwdiameters.
Als opmerkingen bij het filmpje, zou ik toch durven stellen dat het veiliger is om te zekeren zoals bij een tuber, steeds overpakken van de handen op het remtouw en niet het remtouw door de handen laten doorglijden. Ook 100% vertrouwen op het (b)lokkerend mechanisme zou ik niet doen, steeds 1 remhand op het remtouw houden!

Rudi

Technische gegevens

Gebruikshandleiding	In verschillende talen, goede tekeningen	+++
Prijs	25 €: goedkoper dan een grigri, iets duurder dan een tuber	+
Touwdiameter	8.9 – 10.5 mm: geschikt voor een groot gamma aan touwdiameters	+++
Gewicht	82 gram. Zeer licht!	+++
Gebruiksgemak toprope inhalen	Vlot	+++
Gebruiksgemak toprope zakken	Vraagt iets te veel kracht om blokkering op te heffen	0
Gebruiksgemak voorklimmen uitgeven	Veel oefenen en met een zeker risico	+
Gebruiksgemak voorklimmen bij val	(B)lokkeert snel, dus zelf dynamiseren	++