Interview met Dixie Dansercoer

Passie mag je niet links laten liggen

21 februari 2007,

Voor Dixie Dansercoer staat er weer een nieuw avontuur voor de deur. Binnen luttele dagen vertrekt hij samen met Alain Hubert vanuit Siberië om 4300 km sneeuw, ijs en water onder de voeten te laten passeren. De kans om eens een babbeltje te slaan met hem wou ik dan ook niet aan me laten voorbijgaan. Lichtjes nerveus, dat wel. Je praat niet elke dag met een van de weinige poolreizigers die ons land rijk is. Of hij misschien even zijn expeditie kan kaderen?

?Natuurlijk,? glimlacht Dixie geruststellend. ?De expeditie heet the Arctic Arc. Het is de bedoeling vanuit Siberië naar de noordpool te trekken, en dan verder naar de noordkust van Groenland. Vandaar gaat het naar de zuidkust van Groenland met het zeilsysteem, omdat je dan op vastere bodem zit. Het eerste gedeelte is het zwaarste. Het begin van elke expeditie is behoorlijk zwaar omdat je zelf als mens nog niet geroutineerd bent. Je kent de kou nog niet; je spieren zijn niet gemaakt om die slede te trekken, ook al simuleren we heel veel tijdens de training. Het duurt toch een tweetal weken vooraleer je in de ?schwung? van de zaken zit. En dan verval je een beetje in de monotonie. Om en bij dag vijftig moeten we dan bij de noordpool uitkomen. Van daar beginnen we met het tweede deel naar Groenland. Daarna is het een heel onbekend iets, vanaf zeeniveau naar de ijskap geraken. De fjord is heel groot en daar komt ook geen kat. Je hebt wat kaarten, maar niet veel, hoor. We hebben echt moeten zoeken. Uiteindelijk, als we op die ijskap kunnen geraken, heb je die vlaktes waar we met het zeilsysteem kunnen werken. En daar zou het wat sneller moeten gaan.

Maar iets dat doorleeft, is de parallelle missie van de wetenschap...Ik ga opnieuw met Alain Hubert op pad. Wij zijn een vast team, een welgeolied team. Het is ook een klein wereldje, dus er is niet veel keuze. Na al die jaren kunnen we het ook nog goed vinden met elkaar. Wij zijn ook een exemplarisch team, Waal en Vlaming, een mooi gegeven. Dat werkt ook als je wilt naar buiten komen, als je iets wilt vertellen aan de wereld. Dan is dat toch een extra. Het zit ook in ons om pionierswerk te doen. De oversteek van de arctische oceaan is wel al gelukt door Noren, al dan niet in autonomie. (Denkt) Er is maar een team die het in autonomie heeft gedaan. Dat zijn de enige; chapeau natuurlijk. En dan zijn er een aantal andere teams die het met herbevoorrading gedaan hebben, maar ook zeer weinig. Op zich is die oversteek voor mij de grote uitdaging. Het echte pionierswerk dat we willen verrichten, is op de Groenlandse ijskap te geraken. Alles wat er nog bijkomt is extra. Dat is bekend terrein omdat het vlak is, en stabiel. Daar gaan we met de zeilen verder.
Er zijn ook verschillende luiken aan de expeditie. Omdat we in het internationale pooljaar zitten, is er het educatieve luik, educapoles.org, en dan heb je het wetenschappelijke luik waar we met de ESA samen zullen werken om te bepalen wat er met het ijs uiteindelijk aan het gebeuren is. Zij hebben data via hun foto?s waarmee zij een schatting maken van de dikte van het ijs. Maar die zijn niet accuraat omdat die verstoord worden, niet alleen door de bewolking, maar voornamelijk door het laagje sneeuw dat op het ijs ligt. En dat is onze taak: hoe dik is dat laagje sneeuw en hoe dik is het ijs eronder? Die correlatie met elkaar zou moeten inzichten geven in wat die satellieten van data doorgeven. Tot nu toe zijn het alleen die gegevens die als heilig beschouwd worden om de besluitvorming te trekken; dat is een hiaat in het getouwtrek tussen politici, bedrijfsleiders en de wetenschappers. Dat wetenschappelijke blijft ook een uitdaging omdat je er tijd moet insteken en het materiaal moet meenemen, weer meer gewicht. Maar anderzijds is het zo dat ik er meer en meer vast van overtuigd ben dat je op zo?n expeditie ofwel faalt, of dat je het tot een goed einde brengt. Dat is een zeer kortstondig moment van glorie of van afgang. Maar iets dat doorleeft, is de parallelle missie van de wetenschap, die voor de mensheid veel belangrijker is dan twee gekken die hun ding daar gaan doen.?

In the wake of the Belgica

Als alles goed gaat ?en dat hopen we ten stelligste, natuurlijk- kunnen we Dixie midden juni terug verwachten. Maar lang blijft hij niet bij de pakken zitten. Alsof vier maanden van sneeuw, ijs en hard labeur in extreme koude niet voldoende is voor een jaar, staat er nog een tweede expeditie op stapel. Samen met zijn internationaal team wil Dixie in de voetstappen treden van Adrien de Gerlache. Met zijn schip ?The Belgica? voer De Gerlache 110 jaar geleden, als eerste puur wetenschappelijke expeditie, van Antwerpen naar Antarctica. Dixie wil niet enkel die route herhalen, maar ook een poging doen om enkele onbekende bergen te beklimmen. Een expeditie over zee, het is eens iets anders?

... het is beter om in het hol van de duivel te springen om daar effectief wat te bewerkstelligen...?Absoluut,? antwoord Dixie resoluut. ?Maar weet je, tot nu ben ik altijd naar Antarctica getrokken ofwel met vliegtuigen ofwel met ijsbrekers, op zich twee erg vervuilende vervoersmiddelen. Een zeilschip is dat niet. Dat symbolische is belangrijk. Ik ben geen heilige nietsverbruiker. We hebben allemaal elektriciteit, een wagen,? Je moet daar de gulden middenweg in vinden. Dat neemt niet weg dat je zoveel mogelijk moet sensibiliseren, voornamelijk naar de jongeren toe. Die moeten de zaak tot zich nemen als een normale vorm van leven. We zitten nog met de oudere generatie, maar de ecologische gedachte is in één generatie tijd geïnstalleerd, en dat heeft zijn tijd nodig. Wij hebben natuurlijk de directe ervaring en dat is altijd de meest betrouwbare. Ogen, oren, voelen, ? Wij ondervinden aan de lijve dat het ijs waarop we lopen niet het meerjarige ijs is van weleer. Er is ook veel meer open water. Het is duidelijk dat het ijs dunner wordt en gemakkelijker openbarst. Die zaken kan ik alleen maar op tafel gooien, zonder dat ik ga beginnen schreeuwen: ik weet het! ik heb het ervaren! Maar de mensen die verlangen dat wij dat doen, zijn de wetenschappers, de ecologisten, enz. Ik wil daar voorzichtig mee zijn. Er is altijd een gevaar om zeer radicaal te zijn in de besluitvorming. In het bereiken van die grote wereld, die moet gemotiveerd worden om op ecologische manier te denken, schrikt het mij ook niet af om in zee te gaan met partners die niet zo?n goed imago hebben. Euronav (partner van de Belgica-expeditie), doet aan containerscheepvaart. Dat is geen schoon imago. Maar onmiddellijk heb ik mij de bedenking gemaakt: het is beter om in het hol van de duivel te springen om daar effectief wat te bewerkstelligen, dan hand in hand te gaan met iedereen die al lang goed werk verricht en waar er amper nog iets beter kan. Sponsoring zoeken bv bij Ecover, dat is weinig productief. Maar als ik de slechterikken eens serieus aan de bel ga hangen, dat is goed werk verrichten. Maar dat staat niet goed.?

Maar bij een expeditie gaat het ook over meer dan de afstand, het materiaal, de uitdaging, of de sponsors. Ik wou best ook wel iets weten, bijvoorbeeld over het fameuze zwarte gat en de mentale kracht?

Copyright Dixie Dansercoer collection ?Je ploft niet plotseling in een zwart gat, maar dat biedt zich aan en dat moet je opvullen. Anders ga je je alleen nog gaan concentreren op al wat slecht is: moe zijn, de kou, ? Je gaat dan alleen nog zien wat moeilijk is, en dat is niet goed. Je moet je grijze massa gaan voeden met nieuwe gedachten, nieuwe ideeën en die komen bv uit een boekje dat ik rondgedeeld heb in mijn intieme kring, mensen die iets te vertellen hebben, desnoods via humor. Of er zijn nog een aantal andere zaken die mij kunnen bezighouden. Je moet weten dat wij, met veel plezier trouwens, muziek meenemen en een beetje literatuur. Dat is een van de truckjes om je scherp te houden, gemotiveerd te blijven? Een lichaam, dat functioneert; dat is een machine; dat heb je getraind en als je dat eens goed opdraait, dan doet dat z?n ding. Maar de grijze massa die ten prooi wordt gegooid van allemaal zaken, die moet reageren, daar moet iets naar de oppervlakte komen dat het resultaat is ook van de mentale training. Het is moeilijk om uit te leggen, maar toch is dat het belangrijkste. Als je mensen met de dezelfde kwaliteiten op een rijtje zet, vallen sowieso die mensen uit de boot die zich niet mentaal hebben voorbereid. Dat is zelfs wetenschappelijk bewezen. Je mag je ook niet agressief opstellen want je partner, de natuur in dit geval, is sowieso sterker. Als je de eindeloosheid niet kan meenemen op expeditie, dan zit je fout. Er zijn een aantal zaken die je gewoon moet aanvaarden en aanvaarden wat is, dat is gewoon gezond. Dan kan je meer met een bepaald gevoel van flow dat ding tot een goed einde brengen. Dat is niet eenvoudig, want klappen krijgen vraagt naar ageren en reageren en soms ook naar agressie, maar dat heeft daar geen plaats, daar moet je echt heel rustig bij blijven.?

en over succes en geluk?

Passie mag je niet links laten liggen, je leeft maar een keer...?Een expeditie is altijd een succes! Dat is niet om het falen goed te praten. Je hebt een doel en je moet het in een pakje presenteren, er is wat pers bij? en ofwel slaag je daar in ofwel faal je. Dat is één zaak. Maar als zijnde een individu, een mens die wat doet met z?n leven en die zich openstelt voor de impressies van de noordpool of de zuidpool, dat heeft niets te maken met falen of slagen. Het is een verrijking, sowieso. Iedere keer weer. Je gaat beter worden in je observatievermogen, je gaat veel meer zien dan iemand die geen oog heeft voor de subtiliteiten en dat is, denk ik, ook een schone les voor het leven. Omdat je dan ook oog hebt voor de kleine dingen, voor de ?niet-mega-dingen? die tegenwoordig nodig zijn. Het moet altijd verschrikkelijk moeilijk zijn, verschrikkelijk lelijk?(lacht)
En of ik expedities nodig heb om gelukkig te zijn? In dit stadium, met mijn aangescherpte kwaliteiten van een poolreiziger en de mogelijkheden die ik binnen mijn bereik heb, met mijn leeftijd, ? al die zaken samen vragen naar dit soort activiteiten en daar vind ik dan ook mijn geluk. Dan zeg ik ook: natuurlijk is het voor een deeltje nodig om mijn volle potentieel te gebruiken, om mij goed te voelen met mijn kwaliteiten en mijn ambities, mijn zin tot een intens bestaan. Het is een bewuste keuze. Als mensen met dezelfde visie hun ding doen, piano spelen, beeldhouwen weet ik veel wat, dan gaan die toch wel een rijker bestaan leven. Er gaat ook veel meer productiviteit in de plaats zijn, in plaats van doen wat de maatschappij je zegt te doen, of al jouw potentieel gewoon links laten liggen, jouw dromen, passie? Passie mag je niet links laten liggen, je leeft maar een keer, en je piekperiode om dingen te doen is ook gelimiteerd. Er zijn veel te veel hordes, veel te veel stoptekens die, als je van dichter gaat kijken, maar weg te nemen zijn. Dat is niet moeilijk. Ach, uiteindelijk ben je er zelf verantwoordelijk voor.?

Het zijn drukke tijden voor Dixie en er staat hem waarschijnlijk nog heel wat heen en weer geloop te wachten voor hij in alle rust en monotonie richting noordpool kan trekken. Lang wil ik hem dus niet bezighouden. Maar of hij misschien nog een boodschap wil meegeven aan alle bezoekers van BCN, klimmers, wandelaars en alpinisten?

?Ik denk dat zij ook dezelfde verantwoordelijkheid dragen om de bescherming van de natuur helemaal uit te dragen naar al wie de bergwereld niet kent. Het is een mooi medium en een dankbaar onderwerp om naar buiten toe te spreken over de ecologische gedachte. Mensen die met een heel ander soort activiteit bezig zijn hebben het moeilijker. Dat wil ik meegeven: gebruik uw beelden, uw avonturen, uw teamgeest,? en draag dat uit om andere mensen te overtuigen om die schoonheid te behouden.?

Bedankt voor dit gesprek en succes met alle avonturen!