Materiaalgids

Artikels

IJsaccessoires

26 januari 2000,

Met dank aan Rudi Bollaert (De Berghut)

De periode van het ijsklimmen is aangebroken. Velen onder ons wilen alleen eens proeven van het gevoel, anderen zijn reeds die-hard ice-fanatics.

De fabrikanten van klimmateriaal spelen hier handig op in door een uitgebreid assortiment accessoires aan te bieden, die het de ijsklimmer gemakkelijker moeten maken.

We brachten de laatste week van de vorige eeuw door in het Massif des Ecrins om er wat te gaan ijsklimmen en konden zo de voor- en nadelen van deze accessoires uittesten en bespreken met buitenlandse klimmers. Wij geven hier dan ook een overzicht van 3 soorten nuttige/overbodige hebbedingetjes voor de ijsklimmer...

Afneembare handlussen

Sinds de introductie van het ijsklimmen, meerbepaald de variant 'en libre', hebben de ontwerpers van ijsklimmateriaal niet stil gezeten om de manipulatiesnelheid van materiaal in te korten, essentieël want snelheid is veiligheid. Wie ooit al eens een pikkel met een onhandig schuifsysteem in de vuisten heeft gehad, kan wel meepraten over de hieraan verbonden nadelen: je krijgt onmogelijk je hand uit de lus zonder je tanden erbij te gebruiken, om van een nekkramp nog maar te zwijgen.
De oplossing van het probleem zit hem in het gebruik van een afneembare handlus: je hoeft niet eens meer je hand uit de altijd te krappe lus te krijgen. Alleen jouw tandarts en chyropractor zullen hierom treuren....

Charlet Moser - Saf' Lock Clipper Clipper De Franse specialist op ijsklimgebied, Charlet Moser, was misschien we de eerste fabrikant die een afneembare handlus op de markt gooide. De Saf' Lock Clipper kan middels een eenvoudige druk op de knop van de schacht van de pikkel verwijderd worden.
Het enige nadeel bij het systeem, is dat het bij grote koude en natte ijswatervallen wel eens durft te bevriezen.
De Saf' Lock is enkel verkrijgbaar op het topmodel-pikkel uit hun catalogus: de Quasar.

Black Diamond - Android Leash In de Verenigde Staten heeft Black Diamond, in samenwerking met Will Gadd en Andrew McLean de Android Leash ontwikkeld, die pas in het voorjaar van 2000 op de markt komt.
Het systeem stoelt op hetzelfde principe als de hogervermelde Saf' Lock, maar zou volgens Black Diamond uiterst confortabel, gemakkelijk te bedienen en onverwoestbaar zijn, maar dat zeggen ze natuurlijk allemaal.

Grivel - Liberty Leash De Liberty Leash van de Italiaanse ijsspecialist Grivel is een systeem waarbij de handlus door middel van een draadmusketon aan de pikkel bevestigd is. De pikkel (het systeem is alleen verkrijgbaar op Super Courmayeur en Rambo) is voorzien van een in kunststof gevatte ijzerdraad waarin de musketon kan gehaakt worden. De handlus is voorzien van een nopreenlaag die het afbinden van de bloedsomloop moet voorkomen.

Het grootste voordeel van de Liberty Leash, is dat het niet nodig is, de musketon manueel te openen: doordat deze bevestigd is aan een stijve draadlus, kan je mits enige oefening de handlus in een oogwenk van de pikkel afhalen.

De liberty Leash weegt in haar geheel slechts 100 g., combineer dit met een Machine Light pikkel en je verkrijgt ijsgereedschap met een gewicht van 770 g.

DMM - Advanced Clipper Leash De Britse firma DMM heeft haar huiswerk iets te goed gemaakt: de Welshmen gingen spieken bij Grivel en komen met een soortgelijke handlus op de proppen: ook hier zien wij dat de Advanced Clipper Leash door middel van een musketon van de pikkel kan losgemaakt worden.
De constructie ziet er ietwat eenvoudiger uit dan bij de Italiaanse concurrent.

Eén groot voordeel moeten we wel opmerken: doordat de musketon op de rug van de schacht van de pikkel gaat hangen en niet ernaast, blijft de pikkel mooi in balans wanneer deze belast wordt. Iets wat we toch wel missen bij de Grivel-versie.

IJsschroefhouders

Charlet Moser - Porte Broches Gepruts aan de gordel met dikke handschoenen aan: iedere ijs(voor)klimmer die niet over speciale ijsschroefhouders of dunne handschoenen beschikt, heeft nachtmerries over vallende ijsschroeven.
Om het manipuleren van ijsschroeven aan de gordel eenvoudiger te maken, komt Charlet Moser met de (let vooral op de originele naam) Porte Broches op de proppen. Een eenvoudige metalen strip die, mits in de juiste vorm geplooid en voorzien van de nodige veerkracht, rond het brede gedeelte van de gordel wordt bevestigd en waaraan meerdere ijsschroeven kunnen gehangen worden.

Trango - Ice Clip

Eenvoudiger van uitvoering maar minstens even doeltreffend is de Ice Clip van Trango, in onze contreien vrij onbekend.
De in U-vorm gebogen metalen strip is voorzien van een veerkrachtig hoedje dat moet voorkomen dat ijsschroeven zich ongewild overgeven aan de lokroep van de zwaartekracht.
De Ice clip wordt uitsluited per paar verkocht en is (gezien de constructie) niet goedkoop te noemen.

Simond - Rack Terug in Frankrijk gaat Simond de oplossing zoeken bij het herkenbare: 2 lichte musketons, verbonden door evenveel aluminium staafjes, vormen samen de Rack.
Voor weinig geld krijg je een houder die veel ijsschroeven kan dragen. Door de ronde afwerking van de neusloze snapper wordt het een makkie om in een oogwenk een ijsschroef van de gordel te halen.
De rack wordt aan en tussen 2 materiaallussen van de gordel bevestigd en blijkt zeer stabiel te zijn, wat de handelbaarheid zeker ten goede komt.

Grivel - Espresso De immer inventieve Italianen denken niet enkel aan ergonomie maar ook aan estethiek en duurzaamheid. Stel je het volgende maar eens voor: een prachtig uitgelijnde set rubberen ijsschroefhouders die bovendien jouw dure Goretex-kledij beschermen voor de agressieve tanden van ijsschroeven allerhande. Grivel presenteert ons de Espresso, een rubberen schede die aan de gordel kan vastgeklikt worden.
Onze enige opmerking hierbij is de prijs: om een set van 10 ijsschroeven te voorzien van een Espresso, ben je al gauw enkele duizenden Frank kwijt.

Indraaisystemen voor ijsschroeven

Simond - Bebop De Fransen waren eerst!
Waarschijnlijk gebaseerd op het werk van een handige knutselaar, brengen de twee koplopers van de Franse ijsklimmarkt een soortgelijk gadget uit: Simond ontwikkelde de Bebop en Charlet Moser bezorgt ons de Manivelle.

Ieder draaisysteem past perfect op het eigen model van ijsschroeven van de fabrikant, maar is mits enige voorstudie ook bruikbaar op ijsschroeven van andere merken.

Waar de Bebop voorzien is van een oprolsysteem voor het touwtje, hangt aan de Manivelle een ietwat onhandige elastiek: het ding hangt ofwel laag onder jouw gordel te slingeren met een potentieël gevaar voor verstrikking in jouw stijgijzers of je bevestigt het met een musketon aan jouw gordel waardoor het minder snel te nemen is.

In de Verenigde Staten (hmm ... bevroren natte dromen over Valdez) heeft Black Diamond het draaisysteem op de Express Ice Screw bevestigd.
Black Diamond - Express Ice Screw Een uitklapbaar hendeltje met antislip-groefjes zorgt ervoor dat je minder handelingen moet stellen om van de ijsschoef aan de gordel tot het touw in de tussenzekering te komen.

Ook Grivel gaat dit jaar ijsschroeven van een indraaisysteem voorzien, meer nog: je kan de Ultimate Ice Screw knal tegen een rotswand of in een overhangend stuk ijs indraaien.

Grivel - Ultimate Ice Screw Doordat deze ijsschroef geen steel heeft, onstaat ook geen vervelende hefboomwerking en kan je deze zelfs in de lengte-as belasten, wat bij andere ijsschroeven onmogelijk is.
Maar het gaat ons vooral om het hendeltje: het gemak van indraaien is onvoorstelbaar. De draaibeweging blijft natuurlijk doordat het hendeltje flexibel op de ijsschroef gemonteerd is.

Als algemene opmerking kunnen we jou wel meegeven dat als het ijs werkelijk te hard wordt, je met geen van alle indraaisystemen nog genoeg kracht kan zetten om de ijsschroef in het ijs boren: hier zijn we terug aangewezen op brute kracht en eventueel de hefboomwerking van een pikkel.

Valimpact-verlagers

Charlet Moser - Shock Absorber Een prachtige ontwikkeling bij het ijsklimmen, die de veiligheid van de klimmers ten goede komt is de valimpact-verlager of shock absorber. Het principe is eenvoudig: een lange bandlus is op bepaalde plaatsen aan mekaar gestikt. De stiksels zijn van die aard dat deze losscheuren bij een belasting van pakweg 300 kN. Op die manier wordt de kracht die op de klimmer én op de tussenzekering uitgeoefend wordt, aanzienlijk verlaagd en is het risico op het loskomen van de tussenzekering kleiner geworden.

Yates - Ice Scream Ze zijn eenvoudig (voordat je begint te klimmen) aan te brengen ter vervanging van een sling en vragen geen extra aandacht meer bij het klimmen. Aangeraden wordt om de eerste twee tussenzekeringen van een valimpact-verlager te voorzien.

In ons landje is de Shock Absorber van Charlet Moser haast de enig bekende toepassing van het principe, maar over de plas heeft Yates Climbing Equipment haar eigen versie, de Ice-Scream.

Bij deze laatste kunnen we echter opmerken dat het gebruik ervan de valafstand met enige tientallen centimeter vergroot.

Abalakov-haakjes

Simond - Abalahook Wie bij een eventuele terugtrekking in het ijs geen dure ijsschroef wil achterlaten, kan maar hopen dat er ergens een gepaste zuil is om een rappel te installeren... of toch niet...

Wie aan zijn gordel een prussiktouwtje heeft hangen, kan immers een Abalakov installeren. Het volstaat om met een ijsschroef twee tunnels uit te halen in de wand, het prussikje erdoor halen, en klaar is kees... of toch niet...

Gelukkig hangt daar aan jouw gordel ook een handig dingetje waarmee je het prussiktouwtje niet alleen gemakkelijk in het gaatje krijgt, maar er ook weer uit aan de andere kant... of toch niet...

Charlet Moser - Multihook De Abalakov-haakjes maken het ons een stuk gemakkelijker, maar probeer het eens met dikke handschoenen of bevroren vingers (als je de handschoenen uit doet), en de stress die ermee gepaard gaat.

Toch hebben verschillende fabrikanten aan ons gedacht: Simond maakt de Abalahook, een flexibel stuke ijzerdraad met aan het ene eind een lusje en aan het andere eind een scherp haakje. De eenvoud zelve.

Charlet Moser koppelt het mogelijke (terugtrekken in ijs) aan het nuttige: met hun Multihook kan je, dankzij de stijve steel, ook klimblokken en friends losmaken of zelfs een spit terug vastschroeven.

Grivel - Thread Hook De Thread Hook van Grivel heeft net zoals de Abalahook maar één functie: het doorhalen van een prussiktouwtje.

We kunnen ons nog één vraag stellen: Als jouw MultiAbalaThread Hook daar hangt te slingeren aan de gordel, vormt die dan geen gevaar voor jouw dure Goretex-broek? Misschien komen onze Italiaanse vrienden nog wel met een nieuw soort espresso op de proppen...

Geert